Nederlands DOT: praten over literatuur

Lezen en leren in een leesclub

Vele duizenden Nederlanders zijn lid van een leesclub. Veel deelnemers waarderen, naast het sociale aspect van de leesclub, de mogelijkheden om te leren. Er wordt door deelnemers onderscheid gemaakt tussen individueel lezen en lezen vanwege de leesclub, zowel wat betreft hun motieven om te lezen als wat zij ervaren te leren. Deel nemers ervaren dat zij meer leren over literatuur zelf (stromingen, schrijvers, maar ook analyse) en vinden dat praten over literatuur bijdraagt aan hun persoonlijke ontwikkeling en zelfinzicht. Ook blijkt uit het onderzoek dat motieven en leerervaringen gerelateerd zijn aan een aantal persoonlijke eigenschappen en de samenstelling van de groep.

Praten over boeken gebeurt ook in de klas en zou een positieve bijdrage kunnen leveren aan ‘bewuste geletterdheid’. Er zijn natuurlijk grote verschillen tussen de leesclubs van vrijwillige boekliefhebbers (95% vrouw, 65% hoogopgeleid, gemiddelde leeftijd 65) en leesclubs die we in de klas kunnen vormen. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat een leesclub ook in de klas iets moois oplevert? Wat is optimale werkvorm hiervoor? Hoe stellen we de groepen samen? Welke instructie is nodig? Wat zijn de opbrengsten?

In deze DOT gaan we onderzoeken hoe het praten over boeken (maar er kan ook gedacht worden aan films, verhalen, gedichten, …) kan worden vormgegeven en wat het kan opleveren. Er worden diverse bronnen aangeboden (meer theoretische onderzoeksverslagen en verslagen van praktijkervaringen) die uitgangspunt zijn voor discussie en eigen onderzoek. Enkele gastdocenten zullen zorgen voor nog meer kennis en inspiratie.

Tijdens het schooljaar wordt door de deelnemers ervaring opgedaan met praten over literatuur in de klas. Er wordt verslag gedaan van de ontwikkelingen die zij en hun leerlingen doormaken. Tevens wordt er gestreefd naar het opstellen van een docentenhandleiding om in de klas te werken met ‘praten over literatuur’. De bevindingen van de DOT worden gepubliceerd in de reeks Vak & Didactiek.

Deelnemers

Deelnemers zijn docenten Nederlands uit zowel de onderbouw als de bovenbouw.

(Eindhoven, Marjolein van Herten)